Аптырадым бу хатынга:
Кыз таба да кыз таба.
Син, димен, малай хакында
Духтырга барып кара.
Монда кызлар фермасы юк,
Өй тутырма кыз белән.
Кызга карап торасы юк,
Малай кирәк бер дигән!
Кызлар өчен гомер буе
Бирнә җый да бирнә җый!
Кемгә сыек, кемгә куе –
Миннән туй да миннән сый!
Тәмле-татлы – бары да җитсен
Аларга да аларга!
Үсеп җиткәч очсын-китсен
Бер селәгәй малайга!
Ярый әле, кияү кеше
Безнең кадерне белсә,
Ярый әле, бабайга, дип,
Ярты кыстырып килсә!
Шулай диеп гомер буе
Үпкәләдем хатынга.
Әйтеп килдем бер бәләкәй
Кара малай хакында.
Аптырагач, роддомына
Үзең барасыңмыни…
Хатын тапмаган малайны
Сатып аласыңмыни!
Һай, бу кызлар, һай, бу кызлар,
Планымны сүттеләр.
Үтте айлар, үтте еллар,
Тәгәрәшеп үстеләр.
Бар да уңган, бар да булган,
Бик сөйкемле һәм иркә.
Берсе врач, берсе завмаг,
Берсе комбайн йөртә.
Укырга да, үсәргә дә
Төрле план коралар.
Әткәй-әнкәй, әткәй-әнкәй,
Диеп кенә торалар.
Шулай беркөн абзагызны
Кияүләр алды урап.
Кызларым яшь, бирмибез, дип
Тарткалаштым бик озак.
Хатын әйтә, кыз бала, ди,
Юньле җиргә тап булсын,
Бездә үсәр, чыгар-китәр,
Аш булсын да таш булсын!
Үзем уйлыйм: кәнишне, дим,
Киләчәген кем белсен,
Җаны сөйгән – елан ашар,
Көлдә аунап көн күрсен…
Ну егетләр, молодецлар,
Бик уңганнары килде:
Агроном да, бригадир да –
Начальство инде.
Кияүләрем килеп чыкса
Кунакка дип кайсысы,
Тотасыңмы, тотмыйсыңмы –
Кесәсендә яртысы.
Без аларны яратабыз,
Мактап кына сөйлибез.
Бер кияүдән бер кияүгә
Бәлеш ашап йөрибез.
Малай юкта «малай юк» дип
Күңелләр тула икән.
Кыз булса да, белдем инде,
Ничава була икән.
Эштән кайтсам берзаманда,
Әзер түгел аш казанда.
Хатын йөри мич янында,
Ачу килде шул чагында.
Минем, дидем, тамак ачты,
Атып бәрдем табагачны.
Кыздырма, дип, минем канны,
Атып бәрдем стаканны.
Ягъни ирнең көчен күрсен…
Бәреп ваттым тагын берсен.
Шуннан хатын кызып китте,
Коймакларны көлгә сипте.
Аша! диеп, һай, чибәрем,
Тибеп екты май чүлмәген.
Сызганып мин беләкләрне,
Төртеп ектым чиләкләрне.
Инде, җаным, дустым, димәм, –
Башка бирде соскы белән.
Шуннан күңел тынычланды,
Бүлмә эче тынып калды.
Көлле коймакларны алып,
Идәндәге майга манып,
Татулашып бу кич белән,
Чәйне эчтек чүмеч белән.
Магазиннан савыт-саба
Өр-яңасын алыйк, иркәм,
Юкка-барга тавыш-гауга
Бәрәкәткә булмый икән.
Абзый-абзый, дигәнем дә
Башка чыккан абзыйлар.
Абзыйларның өйләрендә
Ике матур җиңги бар.
Җиңгиләрем киң күңелле,
Гайбәт өчен күзәтмим.
Кайсы уңган, кайсы юк, дип,
Син сорама, мин әйтмим.
Гайшә җиңги өйдән чыкса,
Тарантаслы ат тора.
Гайшә җиңги эшкә оста,
Колхоз малын арттыра.
Сара җиңги, соң уянып,
Абый эшкә китүгә,
Балакларын җилфердәтеп,
Кәҗә куа көтүгә.
Гайшә җиңги укып йөри,
Өч баласы булып та.
Гайшә җиңги доклад сөйли
Собраниедә клубта.
Сара җиңги гайбәт сөйли
Өйдән өйгә эрәттән,
Бер баласын күтәргән дә
Бер баласын иярткән.
Гайшә җиңги эшләп йөри
Фермада йә абзарда.
Сара җиңги эшкә йөрми,
Җиләк сата базарда.
Сара җиңги чабып йөри
Аргы очтан бу очка,
Сабын сорап, суган сорап,
Борыч сорап бурычка.
Гайшә җиңги тузынмаган,
Өс-башы каралмаган.
Сара җиңги юынмаган,
Чәчләре таралмаган…
Җиңгәләрем киң күңелле,
Гайбәт өчен күзәтмим, һәй.
Кайсы уңган, кайсы юк, дип,
Син сорама, мин әйтмим.
Ял ит, диеп ялга чыгардылар,
Пенсиягә чыктым бервакыт.
Бу тынгысыз күңел
Ялда түгел,
Мөмкинмени яшәү тик ятып!
Сакалымны чыгып җилфердәтәм
Талгын искән җылы җилләрдә.
Көннәр аяз,
Күңелдә яз,
Тормыш мәшәкатен сөйгәнгә.
Җитешсезлек күрсәм, җаным әрни,
Чын күңелдән янып борчылам,
Алай ярамый бит,
Ярамый, дип,
Сакалымны учлап көрсенәм.
Уңышларны күрсәм, җан шатлана,
Яшәргәндәй кебек күренәм.
Шәп торабыз, димен,
Булдырабыз, димен,
Сакалымны сыпырып сөенәм.
Бәйрәм көне булса – колоннада,
Ал байраклар белән уралган
Ямьле мәйдан.
Шәп тырпайган
Минем сакал бара иң алдан.
Педагог та булып алдым,
Җыр дәресе алып бардым,
Бер җыр беләм хәлбуки:
«Әллүки».
Повар булдым ресторанда,
Чәлгәләдем анда-санда,
Чыгардылар аннан да
Салганга.
Өч авылда өч хатын бар,
Аңгыралар ул хатыннар,
Ә мин, имеш, намуссыз,
Загыссыз…
Кирәк булса, пожалыста,
Эһ дигәнче журналист та,
Була алам совхозда
Завхоз да.
Кирәк икән, яраганча,
Оркестрда барабанчы,
Тәрбияче детдомда –
Мин шунда.
Алай дисәм, болай дисәм,
Истән чыкмый үзе кесәм,
Матур сөйлим, җәмәгать
Канәгать.
Анда атла, монда атла,
Мыек сыпырып, тәэминатта
Эшләп йөрим артельдә
Бу көндә.
Кул салынды түбәнгә лә
Кияү булдым дигәндә.
Сөям дими,
Көям дими,
Күңел сизә: ятны күзли,
Гыйшык тота бүтәнгә.
Зәмзәм суын эчмисең лә,
Комбайннан төшмисең лә,
Матур кызлар
Күз салырлык,
Бөтен район сокланырлык
Дан булмагач нишлим соң!
Биттән сөя җил генә лә,
Кеше хәлен кем белә!
Гали парлы,
Вәли парлы,
Гармун тотып, моңлы-зарлы
Ялгыз йөрим мин генә.
Сагынсам кемгә карыйм ла,
Саргайсам кемгә ярыйм!
Тарак алыйм,
Чәчне тарыйм;
Инде һаман яратмаса,
Мыек үстереп карыйм.
Абруеңа мамык кунмый,
Ел азагы, план тулмый,
Премия алып булмый.
Мин дуламый кем дуласын!
Олы шефтан шелтә тиде,
Нигә бик саласың, диде,
Выговор аласың, диде.
Мин дуламый кем дуласын!
Ялагайлар ялган тезә:
Имеш, хуҗа сайдан йөзә.
Өйгә кайтсам, хатын сүгә,
Мин дуламый кем дуласын!
Эшчеләреңне җыясың,
Клубка кереп туласың,
Доклад кычкырган буласың;
Мин дуламый кем дуласын!
Берәү торып каршы сөйли:
Имеш, хуҗа эшли белми,
Алдынгыларга юл бирми…
Мин дуламый кем дуласын!
Кимсетелгән тоеласың,
Кашларыңны җыерасың,
Шап итеп өстәлгә сугасың.
Мин дуламый кем дуласын!
Тәрәзәдән карап торам,
Гайрәт белән мыек борам.
Төрле хәвеф-хәтәр белән
Тулып яши безнең урам.
Мөмкин түгел күрми узу,
Адым саен тәртип бозу.
Иртә-кичен һәр урамда
Эчеп йөргән хулиганга
Бирер идем каты җәза,
Килеп чыгар бәла-каза;
Тешне кысып карап торам,
Гайрәт белән мыек борам.
Үгез күзле аю егет,
Трамвайда бушка килеп,
Мәсхәрәли кондукторны,
Ул ишәктә намус зурмы?!
Ничек түзим тыныч калып,
Якасыннан борып алып,
Бирер идем каты җәза,
Килеп чыгар бәла-каза.
Таш атканга ат, диләр, аш,
Ике түгел минем дә баш.
Күрмәмешкә салынып торам,
Гайрәт белән мыек борам.
Ни әйтсәң дә, бушка инде,
Минем күршем – чучка инде,
Кайчан кермә, күзең салма —
Өе тулы тавыш-гауга.
Эшләмичә өйдә ятыр,
Табак-савыт кырыр-ватыр,
Көне-төне хатыны белән
Сугышалар дөбер-шатыр.
Биреп булмый каты җәза,
Чыгып куяр бәла-каза.
Дәшми генә тыңлап торам,
Гайрәт белән мыек борам.
Түзеп торып булмый алай,
Өй түрендә малай-шалай,
Иртә димә, кичен димә,
Чыр-чу килеп футбол тибә.
Ачу эчтә тынмый һич тә.
Күрше малай бөтен көчкә
Капкага дип бер тибә дә
Чалтырата тәрәзәмә…
Бирер идем каты җәза,
Килеп чыгар бәла-каза,
Форточкадан карап торам,
Гайрәт белән мыек борам[1].
Минем көннәр шулай үтә,
Минем мыек һаман үсә…
Кыш та җитте, ачы буран,
Мин урамда басып торам.
Ике егет килеп чыкты –
Мине карга сугып екты.
– Каравыл! – дим, эшләр харап,
Ник үтәсез, читкә карап?!
Пүскәй артны тукмасыннар,
Башка гына сукмасыннар, –
Башны карга тыгып торам,
Гайрәт белән мыек борам.
Яшь үгезнең йөрәгендә сөю дәрте,
Тиң булырдай яшь танага ул эндәште:
– Гүзәлкәем, матур да син, сөтле дә син,
Сөт планын тутырасың күпмегә син?
– Җитмеш процент, – диде аңа җан иркәсе.
Шундый ярдан киләчәктә ни көтәсе?!
Чапты үгез койрыгын чәнчеп безләп,
500 процент тутыручы ярлар эзләп…
Яшел акча, күк акча,
Безгә кирәк күп акча.
И Ходаем, бир акча,
акча, акча!
Кулны суздыра акча,
Кәеф боздыра акча,
Эчне сыздыра акча,
акча, акча!
Билне бөгәргә куша,
Ялган сөйләргә куша;
Теңкәгә тия чучка –
акча, акча!
Болай булмассың һаман,
Ваз кичәрсең дөньядан,
Чүп булырсың берзаман,
акча, акча!
Элек шайтан күренеп йөргән, диләр,
Хәзер инде, мескен, үлгән, диләр, –
Ялгышалар. Яши шайтаннар,
Миндә менә шәхси шайтан бар.
Минем янда утыра, штатный,
Әйтерсең лә бүтән эш тапмый.
Акыл, киңәш бирә, сафсата,
Намусымның нигезен какшата.
Бораулыйбыз җирнең үзәген,
Нефть эзләп үтә көннәрем.
Шайтан әйтә безнең ишегә:
– Ял ит әйдә, төкер эшенә!
Чират торам касса төбендә,
Акча алып кайту күңелдә.
Явыз шайтан килеп шом сала:
– Хәерче дә синнән күп ала…
Бер кибеттә юньле товар юк.
Булыр әле, димен, зарар юк.
Шайтан әйтә киштә артыннан:
– Әйдә, дустым, җитеш яртыдан!
Чөкер-чөкер, шаян, иркә без,
Күгәрчендәй гомер итәбез.
Шайтан әйтә: – Теге кыз чибәр, – ди, –
Хатыныңны аерып җибәр, – ди.
– Шайтан, иптәш, кысылып йөрмә! – дим.
Кызып киттем, малай, түзмәдем.
Аздыручы нәфес имгәген,
К чорту, дип куып җибәрдем.
Шайтан китте бөгеп җилкәсен,
Кем янына килеп җитмәсен, –
Тыңламагыз, дуслар, шайтанны,
Яман эшкә өндәп йөрмәсен!
Анда да «ура-ура!»
Монда да «ура-ура!»
«Ура» кычкырып йөреп,
Каучук олтаннар туза,
Әрәмгә еллар уза.
Эшкә дисәң – ул читтә,
Төче доклад һәр кичтә:
«Без алай да без болай,
Без тегеләй, без шулай…»
Ну, яңгырый буш мичкә!
О проекте
О подписке