ԲԱՆ ՂԱ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ

Ա

 
Տէ՜ր, Տէ՜ր գթութեանց եւ Աստուած ողորմութեանց,
Անուն մեծատառ, ձայն ահեղալուր, կոչումն ահաւոր,
Համբաւ անպարփակ, բարբառ սոսկալի, հնչումն հիասքանչ,
Յուսադրութիւն բարերար, ամէնողորմ քաղցրութիւն.
Որից վախեցած սասանւում են ողջ արարածները:
Ահիդ պակուցիչ սպառնալիքից`
Սաւառնում են սերովբեները ու քերովբեները թեւամփոփւում,
Պարուրւում են պարերը լուսակերպների,
Երկնային բոլոր պետութիւնները երկնչում հիազարհուր,
Ու ցնծում են ողջ երկիւղած դողով` նաւակատիքի բերկրութեամբ:
Զարհուրում դեւերն ու ընկրկում են գնդերը չարի,
Չքւում ոգիները խաւարասէր,
Անդունդ գլորւում հրեշտակներն օտարի,
Խաչի նշանով խարխափում են յարձակումները ընդդիմամարտի,
Փակւում են քինօտ ամաղեկացիք բանտի խորքերում,
Անլուծանելի հանգուցումներով պաշարւում խմբերն հակառակորդի,
Մահազէնների գումարտակները արգելափակւում զնդանում անզերծ,
Դեւերը պրկւում ահեղ հրամանիդ մետաղների մէջ`
Ընդդիմախօսներն ամենայն լռում, պապանձւում անձայն,
Աներեւոյթների բազմութիւնները պարաւանդւում են կորստեան հիւծմամբ,
Ու նեղւում անլոյծ շղթաների մէջ առաքելութիւնք սուտ-քրիստոսների:
 

Բ

 
Մթին գիշերուայ այս ժամին ահա ձեռքիս մատներով
Նշանիդ տեառնագրութիւնը քեզ եմ կարկառում.
Քեզ, որ ոչ միայն չես մթնում անգիտութեան խաւարով, ո՜վ ամենատես,
Այլեւ անմատոյց լոյսի մէջ ես բնակւում ու հանգստանում:
Աղաչում եմ քեզ գոհաբանութեամբ, ընդունի՛ր դու ինձ,
Ա՛ռ վշտահարիս հզօր թեւերիդ պաշտպանութեան տակ,
Փրկի՛ր դրսից եկող պղտոր ցնորքներից,
Մաքրի՛ր սրտիս աչքերի տեսողութեան զգայարանքը դու,
Կենաց փայտովդ ինձ ամրապնդիր տխուր անուրջների դէմ,
Արիւնովդ սրսկիր բնակարանիս շուրջ-բոլորը,
Կողքիդ կենարար արեան կաթիլով գծագրիր ճամփան իմ ելումուտի,
Քառաթեւիդ ձեւակերպումը թող պահպանարան լինի երդիկիս,
Ու խորհրդանիշն ամենափրկիչ քո տանջանքների,
Թող որ դէպի վեր նայող աչքերիս հանդէպ լինի միշտ,
Չարչարանքներիդ գործիքը թող իմ տան դռան ճակատին դրոշմուի,
Հաւատքն իմ յոյսի թող որ օրհնութեան ծառից կախուի քո:
Կաշկանդի՛ր դու, Տէ՛ր, այդ նշանովդ հոգիների սատակչին,
Եւ թող ներս մտնի առանց արգելքի պաշտպանը լոյսի,
 
 
Ցաւերիս սաստիկ ծանրութեան հետ մեղքերիս բեռն էլ թեթեւացրու.
Մահճում, մտամփոփ լռարանիս մէջ,
Մտաբերելով յուսահատութեան պտուղները դառնահամ,
Խոստովանում եմ ամենագէտիդ բոլոր անօրէն գործերը իմ չար:
 

Գ

 
Հանգստացրո՛ւ վաստակեալիս իմ բազմածուփ աշխատանքից,
Կործանուած ոգուս տարակոյսների տագնապը ցրի՛ր,
Դառնութիւնը վշտերի հետ եւ հեծութիւնը ցաւերի հետ,
Անձկութիւնը թշուառութիւնների հետ,
Հառաչանքները խորտակումների հետ,
Սրտաբեկութիւնը ապշութիւնների հետ,
Թմրութիւնը շուարման հետ,
Արբեցութիւնը յիմարութիւնների հետ,
Սառելը սիրոյ եւ հրաբորբոք ջերմութիւնը ցոփ-ցանկական ախտի հետ,
Օժանդակ եղիր` ամենատխուր տարտամութեամբ տկարացածիս.
Բարեգործ աջով քո շնորհատու, ձեռքովդ նորոգող, մատովդ կենսաբաշխ,
Մշտափայլ փառքովդ, անեղծ մշտակայութեամբդ, երեսովդ զուարթ,
Պաշտելի Էիդ իսկութեամբ եւ բարձրութեամբ երկրպագելի
Կտրի՛ր խեղդուողիս վշտալից հեծեծանքները,
Չարի հնարքը նոր եւ բանսարկուի խարդաւանքը հին,
Օտար դրդումներն ի մահ մղողի,
Անպատշաճ դէպքերն ամէնօրեայ եղեռնագործի,
Աչքակապ ճարպկութիւնները դաժան դեւի,
Փաղաքշական բոցաշնչութիւնը գրաւող կախարդի:
Պահպանի՛ր դու ինձ այս մահահանգոյն հանգստեան վայրում`
Թաքուն մտքերից, մասնաւոր սխալանքներից,
Մեծագոյն մոլորանքներից, փոքրագոյն սայթաքումներից
Եւ չար խաբուսիկ ձանձրութիւններից:
Հեռացրո՛ւ յանցաւոր ծառայիս զգայութիւններից
Խորհուրդներ անդէպ, կրքեր բասրելի, վարք անարգելի,
Դէպքեր անպատկառ, վրիպելի հետքեր, պատրանքներ ծաղրելի,
Խոհեր անգոսնելի եւ աւելորդաբանութիւններ արհամարհելի:
 

Դ

 
Քեզ ապաւինածիս զինի՛ր անսխալ հոգով եւ մաքուր մարմնով`
Հողմերի շնչից, բուռն հարուածներից,
Փոթորիկների բախումից, մրրիկների պոռթկումից
Եւ գազանների հարուածներից զերծ մնալու համար:
Երբ փակեմ աչքերս` սրտիս նայուածքը թող չստուերանայ,
Այլ զուարթանայ, պայծառանայ ու վայելչանայ,
Փայլի թող քեզ հետ, Տէր Յիսուս Քրիստոս, լուսաւոր վառմամբ անշիջանելի:
Խօսքովդ մաքրիր իմ ննջատեղին`
Խորամանկութիւններից, երկիւղներից,
Քեզ ատելի յիշողութիւններից,
Աստուածամարտ մտածումներից,
Յանցաւոր խենթութիւններից,
Տիրանենգ անշնորհքութիւններից
Եւ աստուածընդդէմ պառակտումներից:
Խնամակալ լինես ինձ երկնային քո գնդերով, պետութիւններով
Եւ իշխանութիւններով զօրաւոր ու անյաղթելի,
Որոնք մաքուր մատակարարներ են սուրբ Աստուածութեանդ.
Առաքեալներն` աւետեաց աւետարանով,
Մարգարէներն իրենց կտակարաններով,
Եւ վերջին օրը երջանիկների քեզ ընծայուող մաղթանքներով:
Այնժամ երկիւղով եւ քեզ հաճելի տրտմութեամբ ես պիտի նիրհեմ
Եւ քո շնորհիւ բուռն ուրախութեամբ արթնանամ կրկին:
Եթէ վհատութեամբ ննջեմ նոյնիսկ,
Հոգեւոր բերկրութեամբ պիտի յարութիւն առնեմ դարձեալ,
Եթէ մինչեւ իսկ մեղքով ընկողմանեմ,
Պիտի կանգնեմ կրկին` մաքուր խղճով եւ անաղտ անբծութեամբ:
 

Ե

 
Լսի՛ր խնդրանքներն իմ հառաչալից եւ հեծեծագին, միա՜կ բարեգութ,
Բարեխօսութեամբ սուրբ Աստուածածնիդ
Եւ արդարների բոլոր ու ընտրեալ նահատակների:
Բոլոր կողմերից, քո բարձունքն ի վեր, իմ ձայնով փառք եմ առաքում ես քեզ,
Միշտ սուրբ եւ անմահ զուարթունների միջոցով`
Ի գովեստ քո Հօր եւ մեր Աստծոյ,
Եւ ամէն ինչի ստեղծիչ եւ նորոգող սուրբ Հոգուդ,
Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
 

ԲԱՆ ՂԲ ՍՐՏԻ ԽՈՐՔԵՐԻՑ ԽՈՍՔ ԱՍՏԾՈՅ ՀԵՏ

Ա
ԺԱՄԱՀԱՐ ԿԱՄԿՈՉՆԱԿ Ի ՓԱՅՏՆ ԵՐՋԱՆԻԿ ԲԱՐԵԲԱՍՏՈՒԹԵԱՆ ԺԱՄԱՀԱՐԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱԾՈՒԹԵԱՆ, ԱՂԱՉԱՆՍ ԵԴԵԱԼ ԸՆԴ ԿԵՐՊԱՐԱՆՍ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹԵԱՆՆ
Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽԱՒՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ

 
Գոհունակութիւնս եմ յայտնում քեզ, բարեգութ,
Միակ մարդասէր, երկնքի ու երկրի արարող,
Կենդանի Աստծոյ Որդի,
Զարթնած քո յիշատակի սիրոյ անձկութեամբ
Փայտիդ հրաւէրով,
Որ հնչեցրիր մեր ականջներին.
Եւ սթափուեցինք, ելանք մահակերպ թմրութեան միջից,
Կարծես սփոփիչ խօսքի կոչումով`
Պաշտամունքի եւ օրհնութեան ժամին
Հանդիպելու քեզ ցնծութեամբ
Այս հատուցման բեմի առջեւ:
 

Բ

 
Փա՜ռք քեզ, ահա, անուն անսահման
Եւ զօրութիւնդ անընդգրկելի,
Որ փրկութիւնն իմ հոգացիր
Հնարներով բազմաքանակ.
Գոհաբանուած անեղծ իսկութիւն,
Որ այստեղ հրաշքով կերպարանեցիր
Նմանութիւնը գալոց օրերի,
Որ վայելչական խաղաղ գործիքով այս փայտե
Որոտացիր սաստիկ, երբ քնած էի անկանգնելի,
Կարծես ծուլութեան դանդաղութեանը
Խառնեցիր խրատիդ յանդիմանանքը,
Հայրական սիրուդ հեզութեանը
Ճայթման ուժգնութիւն միացրիր.
Երկու միջնորդի ընդոստ հարուածին
Քաղցր անձրեւեցիր մարդասիրաբար,
Փափուկ վանկերի մեղմ նիրհի մէջ չընկղմեցիր,
Եւ կամ անխնայ ահաւորութեամբ
Տառապած հոգիս չզարհուրեցրիր:
Երկրպագութիւն ծնրադրական
Բոլորի ստեղծչիդ,
Որ յստակօրէն` ցուցադրեցիր արդէն իսկ հիմա
Յայտնութեան մեծ օրուայ ահեղ գոչումը,
Կենդանացրիր դժոխային անբանութիւնից,
Որոնելով կանչեցիր պակասամիտներին
Ուրախութեան գինուդ.
Սրան դարձրիր անարատ հարսին հանդերձաւորող
Փեսայիդ սիրոյն.
Վախ ներշնչեցիր այս փոքր խթանով
Վիթխարահսկայ ապերասանին,
Կրթիչ ստուար լուծ դարձրիր այս իրը
Ստամբակի ուսին.
Չարախօսի կզակին զսպող սանձ դրեցիր:
Մեծդ Աստծոյ անբաւ բարձրութիւնը
Փառաբանեալ է յաւէտ,
Որ փայտի պարտքերը փոխարկեցիր
Կեանքի շնորհիդ ազատութեան,
Դարձեալ, վերստին իմաստնացրիր
Ցնդած յիմարիս`
Հոգեւոր քո հանճարով,
Կարկառ կրճտումով
Օձի հարուածի անբուժելիութիւնը
Առանց մոռացման բացատրեցիր,
Երրորդութեանդ կերպարանքի հետ
Ինձ վնասողի կապը դարձնում ես եռակի ամուր
Աշխարհի վերջին:
 

Գ

 
Ամենախնամ, խունկերի բուրմամբ
Ներբողեան գովք եմ վերառաքում քեզ,
Որ բազմաստուածեան ստապատիր կուռքերից առաւելօրէն
Մեղսական հոգիս` դարձրիր քո երկրպագութեանը:
Խրոխտ, ահարկու, նուիրական այս փայտով
Քարոզեցիր ճշմարտութիւնը,
Այս պատշաճութեամբ մեծացրիր նոր աւետմանդ պատիւը:
Հէնց սա զինավառութեանդ բարձրագոչ աղաղակն է,
Կայսրերի երկրի արքայ, Տէր Քրիստոս:
Քո մարտի աւարտի ուրախ հանդէսի նշանը, Յիսուս,
Երբ կապկպուեց փարաւոնը իմանալի.
Տաշած այս շերտը գոռոզացած չարագործի գլխի կատարի
Մշտական նեղիչն է:
Սրանով են Սիոնի որդիները խմբւում պատերազմում
Ընդդէմ խաւարի աշխարհակալին:
Այս հինօրեայ օծուած արձանը աստուածային հրահանգների մի տուն է,
Որ չի հնանում եւ անխափան է,
Որ հեռուից եկող նշանն է գալիք հատուցման ժամանակի -
Ազգակից ու համանման կենաց փայտին,
Որ Աստծոյ դրախտում է.
Կոչման վայր է շտապ ու բարուօք հաւաքումի,
Օրհնութեան վայր է.
Գիտութեան տունկի պատկերակիցը`
Չարի ու բարու ընտրութեան ունակ,
Եւ մեծ յիշեցում խաչիդ նշանով տեառնագրուելու
Սուրբ Հոգու շնորհով,
Աւետող նախասացութիւն
Սուրբ թագաւորիդ գալստեան յուսով սպասող դշխոյին.
Մաքուրների խմբի խրախճանութեան գոտեպնդող յորդոր.
Անապական սիրարկու անձնահամբոյր միացման
Շքեղաշուք քողազարդ ամենածին կոյս թագուհուն.
Յարդարիչը ծածուկ պճնանքի,
Որ հոգու վայելչութիւնն է.
Եւ նման է Սինայի պատգամին,
Որ դուրս էր յորդում Տիրոջից.
Անարատ որդիների մայր,
Պանծալի ու անշաղախ օրիորդը փառազարդւում էր սրանով:
 

Դ

 
Երիքովի եղջերափողից առաւել այս [գործիքով]
Գետնամած տապալեցիր Բելիարի բռնութիւնը.
Փայտէ այս պարսով քար արձակեցիր
Գողիաթի վրայ,
Նորոգ գայիսոն կառուցեցիր
Իբրեւ վկայ սատանայի ահեղ կործանման
Մեղքի խոր աճած արմատները այս գործիքով խլեցիր,
Իմ մոռացուած յանցապարտ գործերը սրա երախտիքով ինձ վերադարձրիր:
Թէ այն Բան Աստծուդ գալուստը յայտնող այլ ձայն անուանեմ`
Չեմ սխալուի, այլ իրաւ կլինեմ
Հոգեկիր նիւթի տկար ամանըս,
Իսկ Յիսուսիդ մեծագործութիւնները պատմուելով`
Կհռչակուեն առաւելապէս:
Վերուստ պարգեւուած բիւր օգնութիւններ,
Որ դու ես տալիս,
Այս անպատսպար ապաւինութիւնից
Ի զարմացումն` երկրայիններին տրամադրեցիր:
 

Ե

 
Հանրաճանաչ է բարեխնամ մարդասիրութեանդ
Անունն անքննելի,
Սրբամասն խորհրդով խնկարկուած,
Լոյսի կերպարանք անգծագրելի,
Որ այս կրկնաձիր նշանով
Արձակեցիր հեռաձիգ նետեր`
Ձայնատրական եւ օդագնայ եւ յարմարընթաց,
Կենդանի հոգի իրենց մէջ կրող,
Որոնցով անսխալ դիպուկութեամբ
Խաւարի աղեղնաւորի գաղտնի նպատակը
Յաւէտ կործանմամբ մերժեցիր:
Իբրեւ բարձրամուր պատնեշ բերդամարտութեան,
Կանգուն ու անխորտակելի,
Այստեղից այնտեղ, ուղարկեցիր թշնամու դէմ
Այս փայտի զարկի հունչերը
Իբրեւ կամարար սուրհանդակներ:
Մեծ ակնարկութեամբ քո հրամանի,
Արեանդ խառնուած օծութեան շնորհով,
Հեսանելով սրեցիր մոլի գոռոզի խեթիչ եղջիւրն այս,
Ինչպէս խաչդ փրկական:
Եւ մեծ ազդումից այս աղաղակի,
Երկնայինների ձայնից աւելի
Քանդուեց, վերացաւ ամուր դրանդին
Կարճամիտների անվայելուչ, երկչոտ վատասրտութիւնը,
Հրէական պատկերացումների
Եւ ստուերական տան կործանման հետ:
 

Զ

 
Վերընծայում եմ փառաբանութիւն,
Քեզ` անմահ թագաւոր,
Որ ստեղծեցիր, հաստատեցիր
Աջով քո հզօր,
Աղաչում եմ քեզ, կրկին կատարիր:
Սրանով անցկացրիր
Մեզնից հերքելով
Բանսարկուի խորամանկութեան դժնի վտանգը,
Մեղքի տապը տաժանական,
Եւ դառն հողմը խաբողի շնչման,
Մահուան երկիւղի տարրն արկածների:
Օդի ցնդման վնասակար տխրեցուցիչ հետեւանքները,
Թալկացնող դիւական հեծութիւնները:
Այս հեծանով, որ քո զէնքն է,
Նշանիդ թեւերի օժանդակութեամբ
Ցրիր վերստին հրածին ամպերը,
Եւ կարկտաբեր որոտները,
Բազմոտանի վիշապի փչումի
Հրախաւար կեղծաւորութեան ցաւագին ցոլմունքը,
Սատակիչ սուրը, յարձակողական մարտը,
Վայրենի մտքերով գրոհող դեւերի պարերը:
Այս փոքրիկ իրից զարհուրում են [դրանք]
Ու մեծ դողումով տեղի են տալիս,
Հին ծանօթութեամբ յայտնապէս գիտնալով,
Որ այսպիսի ձայնից է Տէրն ելնում դատելու
Եւ հոգեպէս խրախուսւում են արիութեամբ
Ամրապէս կզինուեն Հոգու սուսերով`
Մարտիկները բոլոր աստուածարեալ.
Այս յիշատակի կանոնով,
Որ անպատմելի գոչմամբ
Բոլոր ազգերին կազդարարի
Երջանկաբար նահատակուելու օրինաւոր ասպարեզում
Ամէն ինչ փորձող հրի դատաստանը: